بازگشت
بازار عظيم معماري
ارسالي کيومرث برمک ارسالي کيومرث برمک


كميته سازماندهي (برگزاركننده) بيست و دومين همايش جهاني UIA، تجمع ۲۰۰۵ معماران جهان در استانبول را به مثابه فرصتي براي بررسي مباحث جهاني معماري، ارزيابي مي كند. طي دهه هاي اخير، مباحث معماري جهان، روي پرسش مربوط به تنوع و پايداري متمركز شده است. مفهوم «توسعه پايدار» همراه با تنوع فرهنگي و زيستي- كه اساس زندگي بشر تلقي مي شود- موضوع اصلي همايش هاي متعددي بوده كه در همايش برلين، به بهترين وجه يعني «معماري تدبير Source Architecture» خلاصه شده است. از سوي ديگر، شكاف فزاينده بين ارزش هاي مطلوب و واقعيت هاي تحميل شده، معماري را در وضعيتي قرار داده كه نه تنها از نظر غيرقابل كنترل شدن گسترش شكاف مزبور، بلكه به خاطر مشكلات دروني و اجرايي خود معماري نيز قابل نقد و تأمل است.

همايش ۲۰۰۵ UIA در استانبول، مبادرت به ايجاد عرصه (Forum) هايي خواهد كرد تا معماران جهان بتوانند در آنجا به گفت وگو و اظهار نظر در مورد موفقيت [قوت] و شكست [ضعفها]، ميزان مقاومت[امكان] و تسليم [تهديد]ها بپردازند. اميدواريم، با استفاده از پيشرفته ترين ابزارهاي ارتباط جمعي شبكه اي از تعاملات ايجاد شود كه معماران از طريق [سيستم اينترنتي] On Line يا به صورت حضوري، با هم در تماس باشند و رؤياها (dreams)، افكار، نگراني ها (concerns)، انتظارات و محدوديت هايشان را ابراز نمايند. معماران جهان در جو مسرت بخش «بازار» به تبادل آراء خواهند پرداخت. بنا به صحبتي كه شده، پيش انگاشت هاي (Priorities) جغرافيا و فرهنگ هاي گوناگون، طي نشستي، با هم مطرح خواهد گشت. معماران با شور و شوق و حس مسئوليت و يا آگاهي از تعلق شان به حرفه اي- كه سازنده فضاهاي زندگي است- براي برقراري پيوندهاي جديد بين مباحث مطرح جهاني اقدام و در اين زمينه، به نحو مؤثر و با اشكال كاملاً حرفه اي، به صورت مباحثه داراي امتياز، مذاكره (مناظره) خواهند كرد.
ما همواره وقوف داريم بر اين كه، جهان هاي كثرت مان، در مقياس خرد، در مقابل مخاطراتي كه روي اين سياره استثنايي، به صورت جهاني تحرك دارد، ايمن و مصون نيستند. به واسطه همين وقوف بر خطرات است كه طرح هاي اتوپيايي امروزه، گرد موضوعات مربوط به اكولوژي و دموكراسي جمع مي شوند.معماري، در اين گيرودار چگونه نقشي مي تواند داشته باشد؟ {پيروان} مدرنيست هاي اوليه با «اراده معطوف به فرم» (و اراده معطوف به ساختار و تركيب) چگونه با رويكردهاي مربوط به دلواپسي نسبت به احياء و استقرار زيستگاه هاي بشري كنار مي آيند؟ آيا در مقابل اقداماتي كه مبتني بر تخريب طبيعت، تاريخ، جامعه و فرديت هستند، اقتدار و گرايش معماري در چه جهتي گسترش مي يابد؟ ديدگاهي كه موجوديت و تنوع جهاني را صرفاً مخرج مشتركي از «مدرنيته مسئول» مي بيند، كنش(تعامل) و درگيري معماري را تحت تأثير اساسي قرار مي دهد. اين چالش مدرنيسم جديد- كه علوم، اخلاقيات و هنر را از يكديگر تفكيك نمي كند- معماران را وادار خواهد كرد تا در مقابل آسيب هاي اكولوژيكي، انحطاط اخلاقي و فقر زيباشناختي ناشي از عمليات ساختماني غيرمسئولانه، موضع قوي تري در ارتباط با حرفه و اصول شان اتخاذ كنند. استراكچر(ساختار) موضوع همايش استانبول از سنن شكوهمند بازارهايي الهام مي گيرد كه نشانه هاي رويارويي بشري در سراسر تاريخ هستند.

بازار يا مكان عظيم دادوستد، تصويري از گوناگوني (كثرت) و در عين حال يكپارچگي و انسجام (وحدت) تجار كهن ايجاد كرده، حكايت از آزادي بيان و تبادل افكار آزادانه دارد و همزمان با آن، ابزار موجود براي بحث و گفت و گو در راستاي مسئوليت و علائق عمومي را پرورش مي دهد. در عين حال، انتظار مي رود كه اين استعاره «بازار»- اعم از باز و پوشيده، بومي و جهاني، حقيقي و مجازي- در مقابل مكانيزم هاي رايج- كه مناسبات حرفه اي و انساني را به صورت كالاهاي محض درمي آورند- مباحثات و نقادي هايي نيز برانگيزد. استانبول با مجموع ميراث خويش، كه متضمن بازارهاي بسيار متنوع بوده و اكنون با بازارهاي فرهنگي و مالي جهان درآميخته است، يكي از مناسب ترين محل ها، براي گردهمايي و كاوش درباره اين موضوع است.

به نظر مي رسد مطرح كردن استراكچر موضوعات فراگير، از سه سال قبل، براي چنين همايش ، مناسب است زيرا اين همايش فراتر از يك موضوع ساده مي باشد. موضوعات اصلي همايش، از ايده هاي بازار و دادوستد نشأت مي گيرند، ايده هايي كه مناسبات طبيعي و در عين حال مناسبات تقريباً گسترده و متجانس با معماري دارند. مقصد نهايي موضوعاتي كه بايد تا ۲۰۰۵ آماده شوند، به طور كلي جلوگيري از تنزل كيفيت و مفهوم زندگي در محيط مصنوع خواهد بود. از اين رو نشست استانبول مي تواند به نوعي «مقاومت جهاني» معماران جهان(در مقابل تنزل كيفيت و مفهوم زندگي در محيط مصنوع) برسد كه بر خواست و افكا ر جوامع، گذشته و حال تكيه دارد.

خواست و اراده جوامع، معرفت فرهنگ ها و ذكاوت افراد، در اين مسير بايد مشتركاً عمل كنند.
مبادا فراموش شود: براي اين كه مخفف آن واژه هاي كليدي در حافظه مان حك شود، آن را WWW مي ناميم. اين حروف مخفف Will(خواست و اراده)- Wisdom (معرفت) و Wit (ذكاوت) است .
November 1st, 2004


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بازگشت
علمي و معلوماتي